Historia i korzenie tej opowieści o miłości, która dała nazwę wielu sycylijskim miastom, leży u stóp Etny. Wulkan ten skrywa wiele opowieści, ale ta o Acisie i Galatei to jedna z najpiękniejszych w mitologii. Owidiusz, w swojej XIII księdze „Metamorfoz”, przelał tę legendę na papier. Opowieść mówi o Polifemie, cyklopie żyjącym w grocie pod wulkanem, który szaleńczo zakochał się w pięknej nimfie Galatei, jednej z pięćdziesięciu morskich nimf, Nereid, córek bóstw morskich Doris i Nereus.

Acis, syn Faunusa, pasterz owiec mieszkający nad brzegiem morza, zakochał się w Galatei od pierwszego wejrzenia. Ich miłość była tak głęboka, że zaloty Polifema okazały się daremne. Jednak zazdrość Cyklopa sprawiła, że rzucił ogromnym głazem w Acisa, pozbawiając go życia.

Tragiczny finał miłosnych potyczek

Jedna z historii mówi, że kiedy Galatea usłyszała tę straszną wiadomość, jej łzy opadały na martwe ciało Acisa. Bogowie, litościwi nad losem kochanków, przemienili krew pasterza w rzekę, która z Etny spływała do Morza Jońskiego – rzeka nazwana przez starożytnych Greków „Akis", a przez Sycylijczyków – Aci. Niektórzy Sycylijczycy przyjmują wersję z rozszarpaniem ciała Acisa przez Polifema i rozrzuceniem jego skrawków w różnych kierunkach. Legenda ta głosi, że ciało Acisa zostało poćwiartowane na dziewięć części, które spadły w miejscu narodzin dziewięciu Aci. Wyobraźnia człowieka tłumaczyła tym samym źródło słodkiej wody, płynącej w pobliżu morza.

Historia, która dała nazwę sycylijskim miastom

Ta historia zaklęła nazwy dziewięciu miast: Aci Castello, z normańskim zamkiem na cyplu skały wulkanicznej nad morzem; Aci Trezza, znana z wyspy Lachea i miejsc, gdzie wyłaniają się Cyklopi; Acireale, pełne barokowych kościołów i tradycji uzdrowiskowych; oraz Aci Sant'Antonio, z fasadą katedry dominującą nad placem, a także: Aci San Filippo, Aci Catena, Aci Platani, Aci Santa Lucia i Aci Bonaccorsi.

Galatea i Acis - legenda o miastach ACI

Inspiracja dla artystów

Polifem byłby uosobieniem Etny, Galatea – piany morskiej, Aci – rzeki płynącej w pobliżu Capo Mulini. XVIII-wieczne motto, umieszczone na fasadzie kościoła San Mauro, określa rzekę jako Acensium faecunda parens, płodną rodzicielkę ludu Acesi. Mit o Aci, który inspirował poetów i muzyków różnych epok, żyje dziś we wszystkich formach sztuki. Triumf Galatei Rafaela jest przechowywany w Rzymie w Farnesina. Na ten sam temat znajdują się prace Annibale'a Carracciego (Palazzo Farnese) i Botticellego (muzeum w Dreźnie).

Ta słodka, choć tragiczna opowieść o miłości wciąż żyje na Morzu Jońskim, gdzie Galatea czeka Acisa, którego namiastka spłynie rzeką z Etny. Tak więc przedrostek „Aci” w nazwach tych miast jest nie tylko upamiętnieniem tej historii, lecz także symbolem miłości, która przetrwała w nieskończoność.